Na Mazowszu jest wiele atrakcji, z których można skorzystać w lecie. Rowerzystów, pieszych, miłośników wędrówek i amatorów aktywnego wypoczynku zachwycą urokliwe mazowieckie szlaki przyrodnicze. Każdy znajdzie coś dla siebie.
Wcale nie trzeba daleko wyjeżdżać, aby odpocząć i świetnie się bawić. Podpowiadamy, gdzie warto się wybrać, aby letnie weekendy spędzone na Mazowszu na długo pozostały w naszej pamięci.
Marszałek Adam Struzik zachęca do odwiedzenia mazowieckich parków. – To doskonałe miejsca na spędzenie weekendu z rodziną lub bliskimi. Nasze parki dają wiele możliwości – od pieszych wędrówek przez wycieczki rowerowe po spływy kajakowe. Każdy znajdzie tu coś dla siebie.
Największa i najbogatsza ostoja dzikiej przyrody na Mazowszu
Pierwsze kroki należy skierować do mazowieckich lasów i puszczy, a w tym – jedynej w swoim rodzaju – Puszczy Kampinoskiej. Z uwagi na bliskie sąsiedztwo stolicy często nazywane też „zielonymi płucami Warszawy”. Jest to miejsce unikalne nie tylko ze względu na bogactwo fauny i flory czy rozbudowane zaplecze turystyczno-rekreacyjne. Jako że jest to jeden z najcenniejszych przyrodniczo obszarów Polski, można się tu spotkać oko w oko z łosiem. Żyją tu także rysie czy wilki. Tereny puszczy w większości wchodzą w skład Kampinoskiego Parku Narodowego, a ponadto zostały wpisane na światową listę rezerwatów biosfery UNESCO.
Warto odwiedzić też Muzeum Puszczy Kampinoskiej, które jest częścią Ośrodka Dydaktyczno-Muzealnego Kampinoskiego Parku Narodowego w Granicy. To unikalny w skali Mazowsza cenny przykład drewnianej architektury leśnej okresu międzywojennego, znajdujący się w sąsiedztwie obszaru ochrony ścisłej z ponad 150-letnim drzewostanem. Muzeum jest już po remoncie. Modernizacja placówki kosztowała 6,8 mln zł i była możliwa m.in. dzięki wsparciu samorządu województwa mazowieckiego, który przekazał na ten cel 3,8 mln zł z RPO WM na lata 2014–2020. Dzięki inwestycji urokliwa dawna leśniczówka i zabudowania gospodarcze dostosowane zostały do celów dydaktycznych i jeszcze bardziej zyskały na atrakcyjności turystycznej.
Można też pozwiedzać. Na trasie jest m.in. dworek w Żelazowej Woli, w którym urodził się Fryderyk Chopin, intrygujący kościół obronny w Brochowie, Muzeum – Miejsce Pamięci w Palmirach, upamiętniające dramat ofiar II Wojny Światowej, a także Julinek, szczycący się renomowaną szkołą cyrkową, w którym obecnie znajduje się park rozrywki, czy Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie. Co ciekawe, w okresie letnim muzeum to organizuje przejazdy zabytkowym pociągiem, który dowozi turystów na teren Kampinoskiego Parku Narodowego, a wycieczka połączona jest z jego zwiedzaniem.
Dla tych, którzy podczas wycieczki po Kampinosie zechcą chwilę odpocząć – wytyczono specjalnie zagospodarowane polany. Z kolei ci, którzy chcieliby w puszczy zostać nieco dłużej niż jeden dzień – mają do dyspozycji stale rozwijaną bazę noclegową i gastronomiczną – zlokalizowaną zarówno na terenie parku, jak również w jego bezpośrednim sąsiedztwie.
W bliskości Warszawy
Lasy, zalewy i rzeczne rozlewiska oraz wydmy między Piasecznem i Konstancinem-Jeziorną a Górą Kalwarią – tak prezentuje się Chojnowski Park Krajobrazowy. Pasma łąk, pastwisk i zagajników z rzadkimi gatunkami zwierząt, roślin i grzybów. Na obrzeżach parku możemy zobaczyć dworki, wille oraz wojenne cmentarze. Piesze wycieczki najlepiej rozpocząć w Konstancinie-Jeziornie oraz w Zalesiu Górnym.
Dla rowerzystów lepsze będzie rozpoczęcie przygody w Lesie Kabackim lub Powsinie. 20-kilometrowy Chojnowski Szlak Rezerwatów Przyrody rozpoczyna się w Konstancinie-Jeziornie, przecina kilka chojnowskich rezerwatów i dociera do Zimnych Dołów oraz Zalesia Górnego. Szlak nadaje się zarówno na wędrówki piesze, jak i na wycieczki rowerowe. Pierwszą z nich jest Chojnowski Szlak Rowerowy rozpoczynający się w warszawskim Powsinie. Trasa prowadzi przez Las Kabacki, Julianów, Piaseczno, Żabieniec, Las Chojnowski, Orzeszyn i Górę Kalwarię.
Inną cieszącą się popularnością trasą rowerową jest rozpoczynający się w Powsinie 33-kilometrowy Rowerowy Szlak Wisły. Szczególnie polecany jest on osobom zainteresowanym zabytkami i architekturą.
Do Królewskich Źródeł
Między Radomiem a Kozienicami znajduję się Kozienicki Park Krajobrazowy, który obejmuje Puszczę Kozienicką wraz z kilkunastoma rezerwatami przyrody. To teren o specyficznym mikroklimacie: cieplejszy i bardziej wilgotny niż obszary poza jego granicami. Można napotkać tam roślinność niewystępującą w innych miejscach województwa. Zwierzęta żyjące na tym terenie to daniele, jelenie, łosie oraz sarny, a także dziki i lisy. Dzięki wilgotnym terenom występują tam płazy i gady, w tym rzadkie w Polsce żółwie błotne. Najbardziej popularną ścieżką wśród turystów jest ścieżka prowadząca do Królewskich Źródeł, gdzie na polowania wybierał się sam Władysław Jagiełło. Król miał na tym terenie swój dworek myśliwski położony w okolicach dzisiejszej Jedlni.
Na spływ kajakowy Liwcem lub Bugiem
Jednym z największych parków krajobrazowych w Polsce jest Nadbużański Park Krajobrazowy. Obszar idealny dla miłośników spływów kajakowych, rowerowych oraz pieszych wycieczek. Do tego zabytki takie jak: zamek w Liwie, pałac w Starej Wsi czy bazylika w Węgrowie. Przez park prowadzi kilka szlaków turystycznych i ścieżek, które pozwalają na poznanie różnych zakątków. Idealne na krótki spacer jest Torfowisko Kules, na którym można zobaczyć rzadkie gatunki ptaków i motyli. Z kolei na dłuższą trasę warto wybrać 18-kilometrową ścieżkę – śladem bocianich gniazd, na której możemy spotkać 120 gniazd bociana białego. Fani aktywnego wypoczynku mogą skorzystać z możliwości spływów kajakowych Liwcem lub Bugiem.
„Mazowiecka Szwajcaria”
Rozlewiska, starorzecza, małe jeziora oraz torfowiska utworzone przez rzekę Skrwę – tak można opisać Brudzeński Park Krajobrazowy. Ze względu na wyjątkowe ukształtowanie oraz bogactwo roślin i zwierząt nazywany jest „mazowiecką Szwajcarią”. Brudzeński Park Krajobrazowy ma bogatą ofertę aktywności, możemy tu udać się na spacer wytyczonymi ścieżkami lub wziąć udział w spływie kajakowym Skrwą. Najbardziej popularny wśród kajakarzy jest odcinek od Brudzenia Dużego do ujścia w Murzynowie.
Trasa ścieżki ornitologicznej przebiega przez dąbrowę świetlistą – jeden z najcenniejszych kompleksów roślinnych na terenie parku. W parku znajduje się również ścieżka przyrodniczo-leśna dla dzieci oraz młodzieży. Warto wybrać tę trasę, aby zobaczyć najbardziej malowniczy fragment parku – rezerwat przyrody Sikórz. Park nie jest tylko atrakcją przyrodniczą, ale również historyczną, na jego terenie możemy odwiedzić osady młyńskie (Lasotki, Radotki, Sikórz) oraz dworki (w Sikorzu, Karwosiekach-Cholewicach, Winnicy, Brudzeniu i Srebrnej), a także historyczne kościoły: drewniany w Brwilnie Górnym, romański w Rokiciu, renesansowy w Siecieniu i barokowy w Bądkowie Kościelnym. Wyjątkową atrakcją jest Muzeum im. Stanisława Murzynowskiego w Murzynowie.
Inspiracje do podróży – przewodniki turystyczne
Więcej inspiracji można znaleźć w przewodnikach turystycznych „25 mikrowypraw po Mazowszu”, „Mazowsze nad wodą” i „Z rodziną przez Mazowsze”. Są one dostępne w punktach informacji turystycznych wymienionych na stronie Mazowieckiej Regionalnej Organizacji Turystycznej, a także w siedzibie Departamentu Kultury, Promocji i Turystyki UMWM. Aby otrzymać komplet przewodników, należy wysłać e-mail na adres: marketing@mazovia.pl i umówić się na ich odbiór lub wysyłkę. Można je znaleźć również w wersji online, w dwóch wersjach językowych: polskiej i angielskiej, na stronie https://mazowsze.travel/.